Jak objawia się cholestaza w ciąży?

Cholestaza ciążowa jest odmianą dermatozy ciążowej spowodowaną idiopatycznym zastojem żółci wewnątrzwątrobowej. Objawia się swędzeniem, zażółceniem skóry, objawami dyspeptycznymi, rozjaśnieniem stolca, ciemnieniem moczu. Diagnozuje się ją na podstawie danych o poziomie kwasów żółciowych, bilirubiny, enzymów wątrobowych, czynników hemostazy, popartych wynikami USG wątroby.

Kiedy pojawia się cholestaza ciazowa?

Nie jest do końca oczywiste, kiedy pojawia się cholestaza ciążowa. Ponieważ choroba jest związana z ciążą i często objawia się u kilku kobiet w tej samej rodzinie, najprawdopodobniej w jej rozwoju główną rolę odgrywają zmiany hormonalne u predysponowanych pacjentek. Specjaliści w dziedzinie położnictwa uważają, że główne przesłanki wystąpienia cholestazy w czasie ciąży to:

• Zwiększone stężenie estrogenów. Pod koniec ciąży poziom hormonów estrogenowych wzrasta ponad 1000 razy. Wiążąc się z receptorami hepatocytów, estrogeny zwiększają syntezę cholesterolu, zmieniając w ten sposób skład żółci. Pod ich wpływem kobiety w ciąży doświadczają zaburzenia równowagi kwasów żółciowych: zmniejsza się stężenie kwasów dezoksycholowego i chenodeoksycholowego, a wzrasta zawartość kwasu cholowego.

• Zwiększona wrażliwość na estrogeny. Cholestaza ciążowa może być efektem zmiany równowagi koloidalnej żółci. Zjawisko to występuje u wszystkich kobiet w ciąży, ale tylko u niektórych rozwija się klinicznie wyraźna cholestaza ze swędzeniem skóry.

• Dodatkowym czynnikiem zakłócającym odpływ żółci i zwiększającym ilość kwasów żółciowych w osoczu krwi jest działanie progesteronu. Progestyny działają rozkurczająco na włókna mięśni gładkich, co prowadzi do pogorszenia motoryki pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych, zwiększając wewnątrzwątrobową stagnację żółci. Ponadto, spowalniając motorykę jelit, zaburza się wchłanianie zwrotne kwasów żółciowych i pogłębia się ich brak równowagi.

Zdrowie w ciąży

Czy cholestaza ciążowa jest groźna?

Cholestaza u kobiet w ciąży zwykle nie jest przeciwwskazaniem do kontynuowania ciąży, jednak w umiarkowanych i ciężkich przypadkach wywiera na nią niekorzystny wpływ. W przypadku długotrwałej cholemii metabolizm zostaje gwałtownie zakłócony, wzrasta niedotlenienie i następuje efekt cytotoksyczny, co prowadzi do niewydolności płodu, opóźnienia rozwoju płodu i wzrostu ryzyka śmiertelności okołoporodowej do 4,7%. Cholestaza ciążowa może prowadzić do przedwczesnego porodu. Zjawisko to obserwuje się w 12-44% przypadków. Znacznie częściej diagnozuje się zespół niewydolności oddechowej. Z powodu niewystarczającego wchłaniania witaminy K rozwijają się zaburzenia hemostazy. W rezultacie wzrasta ryzyko położniczego krwawienia koagulopatycznego i rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego.

Istnieje ryzyko poporodowego zapalenia błony śluzowej macicy. Świąd ciążowy ma tendencję do nawrotów podczas kolejnych ciąż w przypadku stosowania doustnych środków antykoncepcyjnych. W dłuższej perspektywie u takich pacjentów częściej pojawiają się kamicę żółciową, zapalenie pęcherzyka żółciowego, niealkoholowe postacie zapalenia wątroby, marskość wątroby i przewlekłe zapalenie trzustki.